İNFERTİLİTENIN %30 NEDENİ ERKEK FAKTÖRÜDÜR
ERKEK İNFERTİLİTESİNİN SAPTANABİLİR NEDENLERİ
1-PRETESTİKÜLLER NEDENLER %1-2
A)Hipotalamus-Hipofiz Kaynaklı bozukluklar
2- TESTİKÜLLER NEDENLER(primer gonadal bozukluklar) %30-40
3-POST TESTİKÜLLER NEDENLER(Sperm transport bozuklukları)%10-20
4-İDİYOPATİK %40-50(Nedeni bu günün tıbbi ile izah edilemeyen.nedeni bilinmeyen,sebebi bilinmeyen)
Erkek infertilitesinde ilk bakılması gereken test bazal semen analizidir.Semen analizi 2-5 günlük cinsel perhiz sonrası toplanır.Perhiz süresi kısaldıkça semen hacmi ve sperm sayısı düşer ancak sperm motilitesi(hareketliliği) artar.Morfoloji(sperm şekli) ise değişmez.
Perhiz süresi uzarsa semen hacmi ve sayısı artabilir ancak ölü,inmotil(hareketsiz) ve morfolojik(şekil) olarak anormal spermlerin sayısı artar.Bozuk sonuçlar elde edildiğinde 3-4 hafta sonra semen analizi tanıyı doğrulamak için tekrar yapılır.Semen toplandıktan bir saat içinde değerlendirilmelidir ve anormal sonuçlarla karşılaşıldığın da ek olarak endokrinolojik,ürolojik ve genetik değerlendirme gereklidir.
Semen hacminin çoğunluğu vezikülla seminalisten kaynaklanır. vezikülla seminalis sekresyonları(salgıları) alkali(baz) karakterlidir ve fruktoz içerir.Ejakülatuar kanalların tıkanıklığında semen sadece prostatik sıvı içerdiğinden asidik karakterde olur.Ejakülasyon(boşalma,fışkırma) sonrası idrar tetkikinde sperm bulunması retrogarad ejakülasyonu(spermlerin geri mesaneye kaçması) işaret eder.Ejakülat hacmi 1ml altında ise retrogard ejakülasyon(spermlerin geri mesaneye kaçması) ,hipogonadizm(erkekte testis ve kadında yumurtalıkların seks hormonu yapımının yetersızlığıdır.) ve,obstrüksiyon(sperm taşıyıcı kanalların tıkanması) gibi nedenlerden şüphelenilir.
ENDOKRİNOLOJIK DEĞERLENDIRME:KİMLERE YAPILMALI
Sperm parametreleri normal ise çok nadir gereklidir.Fakat aşağıdaki durumlarda Endokrinolojik Değerlendirme yapılmalıdır.
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre Semen Değişikliklerinin son normal değerleri
Prametreler En düşük referans değerleri
Semen Volümü(hacmi) ml 1,5 ml
Total sperm sayısı 39milyon
Sperm Konsantrasyonu(ml)de 15 milyon
Total Motilite(hareketlilik) % 40
Progresif motilite % 32
Vitalite(canlılık) % 58
Sperm Morfoljisi % 4
PH ≥7.2
Lökosit sayısı(peroksidaz+) <1 -2milyon/ml
SPERMİOGARAMDA KULANILAN TANIMLAR
Normozoospermi:Referans değerlerle tanımlanan ejakülat değerleri
Oligozoospermi : Referans değerlerlerinden düşük sperm miktarı(15 milyon/ml’den az)
Astenozoospermi:Hareketlilik için referans değerden daha az değer
Teratozoospermi : Morfoloji için için referans değerden daha az değer
Oligoastenoteratozoospermi(OAT):Her üç değişkeninde bozukluğu
Azoospermi :Ejakülatta hiç spermatozoa bulunmaması
Aspermi :Hiç ejakülat elde edilmemesi
Kriptozoospermi:Ejakülattın bazal değerlendirilmesinde hiç sperm yok iken ,santrifügasyon sonrasında birkaç sperm elde edilmesi