İNFERTİLİTE(KISIRLIK) NEDENLERİ(ANOVULASYON)
İNFERTİLİTE(KISIRLIK) NEDENLERİ
| (YUMURTLAMA SORUNU(ANOVULASYON) |
Şekil 1
İnfertilite nedenleri şekilde görüldüğü özere %30 erkek faktörü,
%20 yumutlama(anovulasyon),%5 rahim içi ve rahim ağzı,%20 tüplerin tıkanıklığı ve karın içinde organları saran epitel tabakası peritonun yapraklarının yapışıklıkları ve %25 günümüz tıbbının ve teknolojisinin izah edemediği veya başka bir deyişle bizim açıklayamadığımız (unexplained infertility) kısırlık.
2-YUMURTLAMA SORUNU(ANOVULASYON)
İnfertil hastaların % 20 ‘sinin sorunu anovulasyon(yumurtlayamama) dediğimiz yumurtlama sorunudur. Bir kadın eğer 21-35 günleri arasında adet görüyorsa bu kadın düzenli adet gören bir kadındır. Yani OVULATUAR adetleri düzenli kadındır. Fakat düzenli adet ortalama olarak 28 gün olarak kabul ediyoruz.Her ay 28 günde bir düzenli adet görülmesine düzenli MENSTRUEL SİKLUS Denir. Eğer hasta 20 günden az sıklıkta ve /veya 35 günden daha uzun günde adet görmesi anormaldır.
Yermi(20) günde bir adet görmesinde yumurta gelişimi çabuk gelişiyordur. Otuzbeş(35) günden daha uzun adet görmesi ise yumurta gelişimi geç oluyordur. 20 günde bir adet görmesine polimenore, 35 günden daha uzun sürede adet görmesine oligomenore denir.OLİGOMENORE’nin en sık sebebi ANOVULASYONDUR.
DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ OVULASYON BOZUKLUKLARININ SINIFLAMASI (ANOVULASYON=YUMURTLAYAMAMA)
GRUP I :Hipotalamik –Hipofizer Yetmezlik(Hipogonadotropik Hipogonadizm)
- Prevalansı(yaygınlık=prevalence) % 5-10
- Yeme bozukluklarında(en sık),idiopatik (nedeni veya kökeni bilinmeyen=oluşumunda bir sebep gösterilemeyen) ,Kalman Sendromu,Sheehan Sendromu,Boş sella(empty sella) sendromu,Lenfofsitik Hipofizitte,Hızlı kilo alma ve vermede,Yorucu ve aşırı efor gerektiren sporlarda(atlet,koşucularda) görülür.
- Serum GnRH.FSH,LH,E2 Seviyeleri düşük,porlaktin seviyeleri normal.
- Amenore (adet görememe) mevcuttur.
- Hipotalamus ve Hipofizde yer işgal eden kitle yoktur.
- Progesteron yükleme testine cevap vermez.
GRUP II :Hipotalamik –Hipofizer İşlev Bozukluğu (Normogonadotropik Hipogonadizm)
- Prevalansı(yaygınlık=prevalence) %70-85
- PCOS=PKOS(polikistik over sendromu en sık ), Luteal dönem yetmezliği, Cushing sendromu,Kongenital Adrenal Hiperplazi,Hipertioridi,Hipotiroidide görülür.
- Serum GnRH.FSH,LH,E2 ,porlaktin seviyeleri normaldır.
- Düzensiz menstruel döngüleri vardır.
- Hipotalamus ve Hipofizde yer işgal eden kitle yoktur.
- Progesteron yükleme testine cevap verir.
GRUP III: OVER YETMEZLİĞİ(Hipegonadotropik Hipogonadizm)
- Prevalansı(yaygınlık=prevalence) % 10-30
- Enfeksiyon,Galaktozemi,DİREÇLİ OVER SENDROMU,Geçirilmiş cerahi(over kisti,apandisit,sezeryen.endometriozis gibi),Kemoterapi,Radyoterapi,Otoimmun hastalıklar(romatizmal) ,17-Hidroksilaz Eksikliği,Hipofiz adenomu,Akciğer Karsinomu,Turner Sendromu,Androgen Duyarsızlık sendromunda görülür.
- Serum FSH,LH,E2 Seviyeleri düşük,porlaktin seviyeleri normaldır.
- Amenore (adet görememe) mevcuttur.
- Hipotalamus ve Hipofizde yer işgal eden kitle yoktur.
- Progesteron yükleme testine cevap vermez.
GRUP IV : KONGENİTAL(doğuştan) VEYA KAZANILMİŞ GENİTAL SİSTEM BOZUKLUKLARI
- KONGENİTAL:Uterus(rahim), Serviks(rahim ağzı),vagen yokluğu.
- KAZANILMİŞ : Doğum sonu küretaj veya enfekte düşük sonrası küretaj sonucunda oluşan ASHERMAN SENDROMU(Rahim duvarı yapışıklığı).
- Serum GnRH, FSH,LH,E2 ,porlaktin seviyeleri normaldır.
- Amenore mevcuttur ve tekrarlayan östrojen uygulamalarına yanıt olarak çekilme kanaması izlenmez.
- Progesteron yükleme testine cevap vermez.
GRUP V : HİPOTALAMUS VE HİPOFİZDE YER İŞGAL EDEN KİTLELİ,HİPERPROLAKTİNEMİK İNFERTİL KADINLAR
Prolaktin düzeyleri artmıştır.
Düzensiz menstrüel döngüleri vardır.
Hipotalamus ve Hipofizde yer işgal eden kitle vardır (Hipotalamus Kraniofarangioma, Hipofiz mikro ve makro adenomu)
İNFERTİLİTE(KISIRLIK) NEDENLERİ
(ANOVULASYON=YUMURTLAYAMAMA)
